ریز و درشت اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی

تا همین چند سال گذشته برای هر سرویس و مسیری تنها یک نوع اتوبوس ارائه می‌شد. بنابراین مسافر حق انتخاب نداشت و در بیش‌تر موارد مجبور بود از اتوبوس‌های معمولی برای سفر استفاده کند. از این رو هنگام خرید بلیط، انتخاب نوع اتوبوس برای مسافران چندان اهمیت نداشت. اما در چند سال اخیر مدل جدیدی از اتوبوس به نام اتوبوس‌های VIP وارد بازار شد. با ورود اتوبوس‌های وی‌آی‌پی (VIP) به عرصه شرکت‌های مسافربری، تغییر و تحولی در نوع و طراحی اتوبوس‌ها ایجاد شد. این امر باعث شد که این اتوبوس‌ها مورد استقبال ویژه‌ای قرار بگیرند. چرا که هم‌اکنون مسافران حق انتخاب دارند و بسته به شرایط سفر خود می‌توانند از میان اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی یکی را انتخاب کنند. 

اما باز هم کمتر مسافری هست که در حین خرید بلیط اتوبوس به برند و مدل آن توجه کند. این در حالی است که معمولا هر مسافر زمان زیادی را داخل اتوبوس سپری می‌کند. دلیل این موضوع ممکن است عدم آگاهی از ویژگی‌های هر یک از اتوبوس‌ها باشد. پس اگر شما هم سوالاتی درباره اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و اتوبوس‌های معمولی دارید، توصیه می‌کنیم این مطلب را با دقت مطالعه فرمایید. 

اولین و مهمترین سوال اینجاست که اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی چه تفاوتی با همدیگر دارند؟ ویژگی‌های مجزا و منحصر به فرد هر کدام چیست؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات تا انتهاب مطلب با ما همراه باشید. 

تفاوت بین اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی در چیست؟

هر دو دسته اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی اغلب توسط شرکت‌های اسکانیا و ولوو تولید می‌شوند. در برخی مواقع شرکت‌های MAN، رنو و بنز نیز به تولید اتوبوس‌‌های مسافربری می‌پردازند. با توجه به تجربه و نظر مسافران، در بین شرکت‌های سازنده اتوبوس، MAN، اسکانیا و ولوو به مراتب موفق‌تر از بقیه عمل کرده‌اند. 

قبل از اینکه به معرفی و بررسی مدل اتوبوس‌ها و شرکت‌های سازنده آن‌ها بپردازیم، بهتر است ابتدا ویژگی‌ها و تفاوت‌های اساسی اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی را بازگو کنیم. 

اتوبوس‌های معمولی:

اتوبوس‌های معمولی انواع و اقسام مختلفی دارند. برخی 38 صندلی دارند و برخی دیگر تا 50 صندلی را در خود جای داده‌اند. بالطبع به دلیل وجود صندلی‌های زیاد، فاصله بین صندلی‌ها از جلو و عقب بسیار کم است. از این رو، برخلاف اتوبوس های وی آی پی که صندلی‌هایشان به تخت نیز تبدیل می‌شود، اتوبوس‌های معمولی این ویژگی را ندارند. در اتوبوس‌های معمولی صرفا می‌توان برای راحتی نسبی، پشتی صندلی را به وسیله یک اهرم کمی به عقب کشاند.

اتوبوس‌های معمولی دارای دو نمایشگر در ابتدا و اواسط اتوبوس هستند و در طول مسیر فیلم‌ها و نمایش‌های روز ایران را پخش می‌کنند. همچنین در تمام فصول سال برای متعادل‌سازی هوای داخلی اتوبوس و راحتی مسافران محترم، از سیستم‌های تهویه هوا برای خنک‌سازی و یا گرم کردن محیط داخلی استفاده می‌شود. کپسول آتش‌نشانی، جعبه کمک‌های اولیه و چکش اضطراری از دیگر خدمات اتوبوس‌های معمولی برای مسافران است. 

علاوه‌بر مزایای این نوع اتوبوس، لازم به ذکر است که گاهی اتوبوس‌های معمولی به دلیل سیستم قدیمی موتور داخلی خود و همچنین عدم برخورداری از آخرین فناوری‌های ساخت بدنه، سر و صدای نسبتا بالایی را نسبت به اتوبوس‌های وی‌آی‌پی به داخل کابین خودرو منتقل می‌کنند. در نتیجه چنانچه خوابیدن در طول مسیر یکی از چالش‌های شماست، بهتر است هنگام سفر با اتوبوس‌های معمولی ساعت سفر خود را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که پیش از آغاز شب و فرا رسیدن زمان استراحت به مقصد خود رسیده باشید.

با توجه به ویژگی‌های ذکر شده می‌توان نتیجه گرفت که اتوبوس‌های معمولی برای مسافت‌های کوتاه‌تر (کمتر از 6 ساعت) مناسب هستند. همچنین قیمت این اتوبوس‌ها نسبت به اتوبوس‌های وی‌آی‌پی ارزان‌تر بوده و می‌توان با کمترین هزینه ممکن، سفر خوبی را تجربه کرد. 

اتوبوس‌های وی‌آی‌پی:

برخلاف اتوبوس‌های معمولی، اتوبوس‌های وی‌آی‌پی صندلی‌های کمتری دارند. اتوبوس‌های وی‌آی‌پی برحسب تعداد و نوع صندلی به دو دسته عمده تقسیم می‌شوند: 1- تخت‌شو 2- نیمه تخت‌شو (وی‌آی‌پی معمولی).

در مدل تخت‌شو که یکی از محبوب‌ترین مدل‌هاست، در هر ردیف 3 صندلی وجود دارد. به این صورت که در سمت ورودی‌ اتوبوس دو صندلی در کنار هم و در سمت دیگر تنها یک صندلی وجود دارد. این صندلی‌ها می‌توانند همزمان به تخت نیز تبدیل شوند. چرا که تنها 25 صندلی در داخل اتوبوس وجود دارد و این تعداد کم صندلی باعث شده است که فاصله زیادی بین صندلی‌ها وجود داشته باشد. در این حالت، مسافران به راحتی می‌توانند در هنگام شب صندلی‌های خود را به حالت تخت‌شو درآورده و به راحتی بخوابند.

همچنین در بخش زیرین صندلی یک زیرپایی تعبیه شده است که آسایش هرچه تمام را برای مسافران خود به ارمغان آورده است. اندازه و سایز صندلی‌ها نیز بزرگ‌تر و پهن‌تر از صندلی‌های اتوبوس معمولی است. 

این ویژگی‌های منحصر به فرد باعث شده‌اند که این اتوبوس‌ها نسبت به اتوبوس‌های معمولی راحت‌تر باشند. در نتیجه اگر قصد دارید مسیری طولانی و شبانه را با اتوبوس طی کنید، توصیه می‌کنیم که اتوبوس‌های وی‌آی‌پی تخت‌شو را در اولویت انتخاب‌های خود قرار دهید. 

در مقابل، اتوبوس‌های وی‌آی‌پی نیمه تخت‌شو قرار دارند. اتوبوس نیمه تخت‌شو از لحاظ فنی و سیستم حمل و نقل مطابق با مدل‌های تخت‌شو است. به عبارت دیگر، این دو مدل هیچ تفاوتی در مشخصه‌های فنی با یکدیگر ندارند. تنها تفاوت آن‌ها در تعداد و نوع صندلی‌هاست. این مدل اتوبوس دارای تعداد صندلی های 26 تا 36 صندلی است. وجود صندلی‌های بیشتر در مدل نیمه تخت‌شو، فضای کمتر و به تبع آن راحتی کمتری را برای مسافران در هنگام خواب فراهم می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود از این نوع اتوبوس‌ها برای سفرهای روزانه با مسافت‌های نسبتا کم استفاده شود.

در هر دو مدل اتوبوس‌های وی‌آی‌پی همانند اتوبوس‌های معمولی سیستم تصویری و صوتی تعبیه شده است. با این تفاوت که در اتوبوس‌های وی‌آی‌پی نمایشگر در مقابل هر شخص و در قسمت پشت صندلی جلو جاسازی شده است. 

همچنین سیستم صوتی نیز در بخش فوقانی و چسبیده به سقف اتوبوس وجود دارد. این سیستم‌ها توسط شخص مسافر قابل روشن و خاموش شدن است.

یکی دیگر از ویژگی‌های بارز اتوبوس‌های وی‌آی‌پی سیستم تهویه مطبوع و همچنین سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی نظیر بخاری و کولر است. کپسول آتش‌نشانی، کف‌پوش pvc، گرمکن، جعبه کمک‌های اولیه، آفتاب‌گیر برقی، پرده‌های جانبی، کانال‌های هوا رسان و یخچال و تجهیزات الکترونیکی با قابلیت ارائه آب سرد و گرم از دیگر امکانات ویژه‌ای است که این اتوبوس‌ها برای مسافران به ارمغان آورده است. بعضی از اتوبوس‌های وی‌آی‌پی دارای وای فای و شارژر گوشی هم هستند که در صورت وجود این امکانات نوشته‌ای با این مضمون بر روی شیشه‌های اتوبوس نوشته می شود.  

علاوه ‌بر این موارد، میان چرخ‌های اتوبوس تا کف آن فاصله‌ای به اندازه 60 سانتی‌متر وجود دارد. این موضوع باعث می‌شود که مسافر در طول مسیر هیچ ضربه‌ای را به هنگام ترمز و یا عبور از دست‌انداز احساس نکند. لازم به ذکر است که این فاصله در تمامی نقاط اتوبوس یکسان است. بنابراین هیچ فرقی میان صندلی‌های اتوبوس (چه آن‌هایی که بر روی چرخ واقع شده‌اند و چه در موقعیت‌های دیگر) وجود ندارد و این مزیت شامل حال تمامی مسافران است.

شرکت‌هایی که اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی را می‌سازند کدام‌اند؟

امروزه شرکت‌های متعددی به تولید اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی می‌پردازند. اغلب این سازندگان از میان تولید‌کنندگان خودروهای سنگین برتر اروپایی هستند که اکنون با تاسیس نمایندگی‌هایی در داخل کشور ایران نیز فعالیت می‌کنند.

شرکت‌های تولیدکننده اتوبوس در ایران به شرح زیر است: 

اسکانیا: اسکانیا یکی از مشهور‌ترین و بزرگترین سازنده خودرو‌های سنگین و مسافربری در دنیاست. این برند با توجه به دلایل مختلف اعم از قیمت مناسب و هزینه‌های نگه‌داری پایین توانست در ایران نیز به فعالیت بپردازد. شرکت‌های عقاب‌افشان و ماموت نمایندگان ساخت این اتوبوس در ایران هستند. 
در ادامه با برخی از مدل‌های اتوبوس اسکانیا آشنا می‌شویم:

• مارال 4212: اتوبوس‌های مارال 4212، اتوبوس‌هایی با کیفیت متوسط هستند و اغلب برای مسافت‌های کوتاه مناسب می‌باشند. اما با این حال ویژگی‌های مهمی دارند که آن‌ها را به استانداردهای امنیتی بسیار نزدیک می‌کند. ترمزهای ضد قفل به همراه ترمزهای الکترونیک، سامانه کنترل لغزشی و کنترل پایداری از ویژگی‌های بارز اتوبوس‌های مارال 4212 می‌باشد.  این نوع اتوبوس در هر دو مدل اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی ساخته شده است.  
   
• مارال LX 4214 : سه محوره بودن و بیشتر بودن طول این مدل نسبت به مدل قبلی، تنها تفاوت این دو مدل اتوبوس است. به همین دلایل، ظرفیت مارال LX 4214 نسبت به مارال 4212 بیشتر بوده و می‌تواند مسافران بیش‌تری را به صورت همزمان حمل کند. اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی از مدل‌های موجود از این نوع اتوبوس است. 
   
• درسا: این مدل اتوبوس سازگار با مسافت‌های طولانی مدت است. آسایش و راحتی در این اتوبوس در بالاترین سطح ممکن است. اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی نیز در زیرمجموعه درسا موجود هستند. 

ولوو: شرکت ولوو در زمینه ساخت خودروهای سنگین فعال است. کامیون، تریلی و اتوبوس از محصولات این شرکت به حساب می‌آید. شرکت رانیران در ایران، نمایندگی مونتاژ اتوبوس‌های ولوو را برعهده دارد. این شرکت انواع مختلفی از اتوبوس‌های ولوو را تولید کرده است که در زیر تنها به ذکر نام آن‌ها بسنده می‌کنیم. 

• اتوبوس‌های توریستی B12 معمولی 44 صندلی 
• اتوبوس توریستی B12 BOGIE معمولی 44 صندلی
• اتوبوس توریستی B12 TX معمولی 44 صندلی
• اتوبوس توریستی B9R معمولی 44 صندلی
• اتوبوس توریستی B9R (VIP) وی‌آی‌پی 25 صندلی

مان: این شرکت نیز در حوزه تولید اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی بسیار خوب ظاهر شده است. به طوری که رانندگان نیز نهایت رضایت خود را از این اتوبوس ابراز کرده‌اند. اتوبوس‌های مان از جدیدترین اتوبوس‌های وارد شده به کشور ایران هستند و در همین مدت کم توانستند نظر بسیاری از مسافران را به خود جلب کنند. طبق نظر مسافران اتوبوس‌های مان راحت‌ترین و نرم‌ترین اتوبوس‌های موجود در کشور هستند. 

در هنگام خرید بلیط از کجا می‌توان نوع اتوبوس را مشخص کرد؟ 

روزانه افراد زیادی برای سفرهای زمینی خود از اتوبوس استفاده می‌کنند. حقیقت این است که در خرید حضوری مسافر حق انتخاب چندانی ندارد و به دلیل محدودیت ممکن است حتی از موقعیت صندلی خود نیز رضایت نداشته باشد. همچنین گاهی ممکن است که در انتخاب نوع اتوبوس اشتباهی از طرف متصدی خرید رخ دهد.

اما با خرید بلیط به صورت آنلاین از سامانه سفر724 می‌توانید نوع اتوبوس و صندلی خود را انتخاب کرده و مطمئن شوید که دقیقا با همان جزئیات منتخب به مسافرت خواهید رفت. برای خرید از سامانه سفر724 کافی است به سایت اینترنتی آن مراجعه کرده و به قسمت خرید بلیط اتوبوس بروید. در این قسمت بعد از تعیین مبدا و مقصد، می‌توانید صندلی و نوع اتوبوس مورد نظر خود را انتخاب کنید. 

شماره پیامکی 110120: راهی برای بیان نظرات و انتقادات

در بخش جلو و عقب کابین اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی اغلب شماره پلاک اتوبوس نصب شده است. در این صورت هر یک از مسافران که از خدمات ارائه شده در اتوبوس و یا از رفتار و عملکرد راننده آن راضی نباشند، می‌توانند پیامک انتقادی خود را به شماره 110120 ارسال کنند تا پیگیری‌های لازم صورت گیرد. فقط به یاد داشته باشید که در محتوای پیامک حتما باید شماره پلاک اتوبوس نیز ذکر شود.

این شماره نباید با شماره‌های دیگر همانند 141 که سامانه اعلام وضعیت جاده‌ایست اشتباه گرفته شود. همچنین این موضوع در حیطه وظایف گروه پشتیبانی سفر 724 نیست. در نتیجه تنها روش اعلام نارضایتی از اتوبوس فقط شماره پیامکی 110120 است.

نتیجه‌گیری

اتوبوس‌های وی‌آی‌پی و معمولی دو نوع اصلی از وسایل حمل و نقل عمومی بین شهری هستند. تنوع هر یک از این دسته‌بندی‌ها باعث شده است تا مسافران در هنگام خرید بلیط اتوبوس انتخاب‌های آزادانه‌ای داشته باشند. همانطورکه در این مقاله نیز بدان اشاره شد، اتوبوس‌های معمولی اغلب مقرون‌به‌صرفه هستند و برای افرادی که سفرهای بسیاری را تجربه می‌کنند یک گزینه مناسب هستند. با این حال امکانات خاص رفاهی اتوبوس‌های وی‌آی‌پی باعث شده تا بیشتر از سایر اتوبوس‌ها مورد استقبال قرار گیرند.

در حالت کلی در هنگام خرید بلیط اتوبوس به شرایط مختلف از جمله طول مسیر، بودجه تعیین شده برای سفر و سایر اولویت‌های شخصی توجه کنید و بهترین گزینه برای یک سفر دلچسب و عالی را انتخاب نمایید. امیدواریم نکات جمع‌آوری شده در این مطلب شما را در انتخاب دقیق‌تر یاری نمایند.

منبع : سفر 724